شهر آمل با چالش‌های متعددی در حوزه شهرسازی و معماری مواجه است که تأثیرات قابل توجهی بر کیفیت زندگی شهروندان و توسعه پایدار شهری دارد.

عدم‌ نظارت کافی در ساختمان سازی پیروی از معماری های مختلف غیر مرتبط در نما سازی. تخلفات گسترده در سطح اشغال و تراکم و کنسول و رعایت عرض گذر و عدم احیا فضا سبز در تخریب ها تجاوز به پیاده روها توقف طرح های گشایش خیابان های جدید نبود پارکینگ های عمومی مناسب همه و همه شهر آمل را دچار چاش شهرسازی کرده است. در ادامه به برخی از این مشکلات و اقدامات شهرداری آمل در مواجهه با آن‌ها می‌پردازیم:
۱. فرسودگی بافت‌های تاریخی و سنتی
بافت تاریخی آمل، که بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی شهر را تشکیل می‌دهد، به دلیل مشکلات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی، جذابیت خود را از دست داده و به محلی برای سکونت گروه‌های مختلف با پایگاه‌های اجتماعی متفاوت تبدیل شده است. این بافت‌ها دارای شبکه ارتباطی پیچیده، کوچه‌های باریک و مشکلات عبور و مرور هستند که نیازمند توجه ویژه برای بازآفرینی و بهسازی می‌باشند. ما حتی از بخش هایی که با قدمت های بالا که می تواند جاذبه توریستی باشد غافل شده ایم و آنها را رها کرده ایم. بسیار کشور هایی داریم که با یک دهم این گونه جاذبه های تاریخی بهره برداری و ایجاد درآمد می کنند اما آنچه ما داریم مغفول مانده است.
۲. تضاد بین معماری سنتی و مدرن
ساخت‌وسازهای نوین در آمل به تدریج از جذابیت‌های بافت اصیل و زیست‌بوم جغرافیایی شهر کاسته و تضادهایی بین سبک‌های معماری جدید و سنتی ایجاد کرده است. این مسئله چالش‌هایی را برای شهرسازان به وجود آورده و نگرانی‌هایی درباره حفظ هویت فرهنگی و معماری شهر مطرح کرده است. در بخش نوین نیز به بیراه رفته ایم. سبک های من در آوردی نیز بر این معضل افزوده است وارد کوچه ها که می شویم یک راسته متحد و هم تراز نمی بینیم عقب و جلو از هم با نماها و طبقات متفاوت را شاهد هستیم.
۳. مشکلات ترافیکی
ترافیک سنگین در معابر شهری آمل که روز به روز پیچیده تر می شود از جمله مشکلاتی است که شهروندان با آن مواجه هستند. عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و کمبود زیرساخت‌های مناسب و خیابان های جدید متناسب با رشد جمعیتی و ساخت و ساز های تجاری و‌ مسکونی و تبدیل بی ضابطه مسکونی به تجاری و اداری و نبود تعریف صحیح و رعایت کاربری از عوامل اصلی ایجاد ترافیک در سطح شهر محسوب می‌شوند.
۴. چالش‌های بلندمرتبه‌سازی در مرکز شهر
روند توسعه شهری در آمل نشان‌دهنده تغییر بافت شهری از پراکنده به فشرده، به ویژه در بافت فرسوده و قدیمی شهر است. بدون داشتن دسترسی مناسب. این تغییرات بدون برنامه‌ریزی مناسب می‌تواند مشکلاتی نظیر افزایش تراکم جمعیت و فشار بر زیرساخت‌های شهری را به دنبال داشته باشد که در حال حاضر شاهد هستیم .
۵. مشکلات مالی شهرداری
شهرداری آمل با مشکلات مالی شدیدی مواجه است که می‌تواند بر توانایی آن در اجرای پروژه‌های زیربنایی و بهبود زیرساخت‌های شهری تأثیر منفی بگذارد. با این حال، در سه سال گذشته، با وجود این مشکلات، طرح‌های زیربنایی و تحول‌سازی در حوزه شهری چشمگیری اجرا نشده است. مازاد نیروهای شهرداری که با توصیه های مختلف از سنوات گذشته تحمیل شده اند و‌ همچنان از شهرداری حقوق می گیرند نیز مزید بر علت مشکلات مالی شهرداری آمل محسوب می شود.
اقدامات شهرداری آمل
شهرداری آمل برای مقابله با این چالش‌ها اقداماتی نظیر کاهش زمان رسیدگی به تخلفات در کمیسیون ماده صد و کاهش مدت صدور پروانه ساخت را به منظور تسهیل در فعالیت‌های ساخت‌وساز و کاهش دغدغه‌های انبوه‌سازان انجام داده است. اما برای ایجاد درآمد چشم خود را بروی بسیاری از تخلفات و ‌نابسامانی های معماری و شهرسازی بسته است.
همچنین، اجرای طرح پیاده‌راه‌سازی در هسته مرکزی شهر با هدف بهبود کیفیت زندگی شهری، افزایش دسترسی و جذب گردشگر در حال اجراست، هرچند با مخالفت‌هایی نیز مواجه شده است. و‌مخالفین ساخت مغازه ای تجاری از این طرح را مغایر هدف می دانند از اقدامات شهرداری محسوب می شود
با توجه به چالش‌های مذکور، نیاز به برنامه‌ریزی جامع و هماهنگ بین نهادهای مرتبط و مشارکت فعال شهروندان برای بهبود وضعیت شهرسازی و معماری در آمل احساس می‌شود. حفظ هویت فرهنگی و تاریخی شهر در کنار توسعه مدرن، می‌تواند به ایجاد تعادلی پایدار و ارتقای کیفیت زندگی در این شهر منجر شود. ضمن اینکه تحول اساسی در مدیریت شهری به شدت احساس می شود. / افشین لاریجانی