به بهانه در پیش بودن مسابقات قهرمانی کشتی آزاد جهان در فرانسه در نظر داریم نگاه کوتاه بر تاریخچه جایگاه کشتی گیران مازندرانی در کسب مدال‌های افتخارآفرین تیم ملی کشتی کشورمان طی سال های ۱۹۵۱ تا ۲۰۱۵ داشته باشیم.
البته تعدادی از مدال‌آوران طول تاریخ کشتی استان در حال حاضر با توجه به جداشدن شهرهای شرق برای استان مازندران، گلستان هستند.
اکثریت مطلق برای مازندران به طور کلی در این سال‌ها کشورمان صاحب ۴۵ مدال طلا، ۴۶ نقره و۴۲ برنز که ملی‌پوشان کشورمان ۹۱ بار به فینال مسابقات قهرمانی جهان راه پیدا کردند که ۴۶ بار بازنده و به مدال نقره و ۴۵ بار صاحب مدال طلا بیش از ۵۰ درصد قهرمانان ما مدال طلا را در فینال از دست داده اند.
در المپیک نفرات تیم ملی ما در طول تاریخ، ۲۳ بار فینالیست که ۹ طلا و ۱۴ نقره حاصل کار آنها بوده که در این میان تنها ۹ کشتی گیر کشورمان در مسابقات جهانی بیش از یک مدال دریافت کرده اند.
در بین این ۹ تن عبداله موحد، امامعلی حبیبی، مهدی حاجی زاده، تختی، سیف پور، رسول خادم، رضا یزدانی و مهدی تقوی که عبداله موحد، حبیبی، رضا یزدانی و مهدی تقوی از مازندران یعنی این ۴ تن بیش از یک مدال طلا در کشتی جهان صید کردند.
از مازندران،عبداله موحد با ۵ مدال طلا جهان رکورد دار در کشتی آزاد و یک مدال طلا در المپیک، امامعلی حبیبی با ۳ مدال طلا قهرمانی جهان و یک مدال طلای المپیک، رضا یزدانی با ۲ مدال طلا و مهدی تقوی با ۲ مدال طلا اما تک طلایی‌های کشتی استان در کشتی جهان مجید ترکان، سید مراد محمدی، عباس حاجی کناری و مهدی حاجی زاده بوده که باید اذعان داشت ۱۶ طلای کشتی جهان توسط دلاوران مازندرانی صید شد.
اما مدال‌های نقره کشتی‌گیران تیم ملی ایران، ۴۶ مدال بوده که مرحوم رمضان خدر، عسگری محمدیان، مجید ترکان، عباس حاجی کناری، بابک نورزاد،عزت اله اکبری، رضا سوخته سرایی با دو نقره، سید احمد محمدیان دو نقره، مسعود اسماعیل پور، کمیل قاسمی نقره و حسن یزدانی نقره اما مدال برنز اویس ملاح، مجید ترکان، سید مراد محمدی، رضا یزدانی، مسعود اسماعیل پور، محمد حسین محمدیان و سید احمد محمدی بوده اند.
از نکات جالب توجه در رابطه با نتایج فینالیست‌های کشتی مازندران در مسابقات قهرمانی جهان، عبداله موحد ۵ بار فینالیست شد که هر ۵ بار متوالی قهرمانی جهان را به دست آورد و هیچ کشتی‌گیری در رشته آزاد به این رکورد دست پیدا نکرد و امامعلی حبیبی نیز ۳ بار فینالیست شد که هر سه بار به مقام قهرمانی دست یافت.
مهدی تقوی دوبار فینالیست شد که هر دو بار قهرمان و رضا یزدانی نیز چنین وضعیتی را داشت. در سویی دیگر عباس حاجی کناری و مجید ترکان ۲ بار به فینال مسابقات راه یافتند که یک بار اول و یک بار دوم شدند و رضا سوخته سرایی در هر دو فینال راه یافته مدال طلا را از دست داد وبه نقره بسنده کرد.
ضمن اینکه رمضان خدر، مسعود اسماعیل پور، بابک نورزاد، عزت الله اکبری، کمیل قاسمی، عسگری محمدیان، حسن یزدانی و سید احمد محمدی یکبار فینالیست شدند که مدال طلا را با شکست مقابل حریفان از دست دادند.
جالب اینکه در بین کشتی گیران تیم ملی ۲۹ نفر تک مدال طلای کشتی هستند که در این میان سید مراد محمدی، مجید ترکان، عباس حاجی کناری، مهدی حاجی زاده ۴ دلاور مازندرانی هستند.
۱۹۵۹ تهران امامعلی حبیبی مازندران طلا در وزن ۷۳ کیلوگرم که در آن دوره ایران توسط حبیبی و تختی دو مدال گرفت. مازنی‌ها نقش عالی در برترین مدال‌های ایران در جهان داشتند.
۱۹۶۱ یوکوهاما ژاپن، امامعلی حبیبی از مازندران در وزن ۷۳ کیلوگرم طلا گرفت. در ۱۹۶۲ تولیدو آمریکا، امامعلی حبیبی در ۷۳ کیلوگرم طلا گرفت. در ۱۹۶۵ منچستر انگلستان، عبدالله موحد در وزن ۷۰ کیلوگرم طلا ، در ۱۹۶۶ تولیدو آمریکا، عبداله موحد در ۷۰ کیلوگرم یک مدال طلا برای مازندران و ایران؛ تک مدال طلای ایران در جهان توسط موحد بوده است.
در ۱۹۶۷ دهلی نو، عبداله موحد در این سال تک مدال طلای ایران در جهان توسط موحد به دست آمد. در ۱۹۶۹ ماردلیاتا آرژانتین، عبداله موحد در وزن ۶۸ کیلوگرم مدال طلا در این سال ایران دو طلا صید کرد که یکی برای مازندران موحد و دیگری برای تهران ابراهیم جوادی بوده است.
در ۱۹۷۰ ادمینتون کانادا ایران سه طلا، جوادی و سید عباسی از تهران و برای مازندران عبداله موحد در ۶۸ کیلوگرم، در ۱۹۷۴ استامبول ترکیه ایران به طورکلی به تک مدال نقره رمضان خدر کشتی گیر ۵۷ کیلوگرمی مازندران بسنده کرد. خدر از مازندران تنها مدال آور کشتی ایران در جهان در سال ۱۹۷۴ بود.
در ۱۹۷۸ مکزیکوسیتی، رضا سوخته سرایی در وزن ۱۲۰ کیلوگرم مدال نقره ضمنا محمد حسین دباغی کشتی‌گیر مازندرانی به مقام ششم دست یافته بود. در ۱۹۸۱ یوگسلاوی سابق در مثبت ۱۰۰ کیلوگرم رضا سوخته سرایی به مدال نقره دست یافت و سید رسول خادم نفر چهارم و محمد حسین دباغی از مازندران به مقام ششم دست یافت.
در ۱۹۸۵ کیف شوروی، مجید ترکان و محمدیان عضو تیم ملی بودند ولی ایران در این مسابقات شرکت نکرد.
۱۹۸۵ بوداپست مجارستان مجید ترکان نقره بهترین مدال ایران در این مسابقات ۱۹۸۶ و ۹۷ ایران شرکت نداشت.
در ۱۹۸۹ مارتینتی سوئیس در وزن ۵۲ کیلوگرم مجید ترکان برنز و عسگری محمدیان در ۵۷ نقره، در ۱۹۹۰ توکیو ژاپن مجید ترکان طلا و بهترین مدال ایران در جهان در آن سال را تصاحب کرد.
در ۱۹۹۱ وارنا بلغارستان در وزن ۵۷ کیلوگرم اویس ملاح برنز در این سال ایران دو مدال گرفت ملاح برنز و امیر خادم طلا، در ۱۹۹۳ تورنتو کانادا مازندران مدال نگرفت.
در ۱۹۹۴ استامبول ترکیه مازندران مدال نگرفت و این داستان در سال ۱۹۹۵ نیز تکرار شد. در ۱۹۹۷ در وزن ۶۳ کیلوگرم عباس حاجی‌کناری طلا و بهترین مدال ایران در گراسنیاسک روسیه بود مجید ترکان مربی، در ۱۹۹۸ تهران عباس حاجی کناری در وزن ۶۳ کیلوگرم نقره گرفت.
در ۱۹۹۹ آنکارا مازندران مدال نگرفت اما عسگری محمدیان از مازندران مربی بود.۲۰۰۱ صوفیه بلغارستان در وزن ۵۴ کیلوگرم بابک نورزاد نقره، این از بهترین مدال‌های ایران در آن مسابقات بود و یعقوب نجفی جویباری مربی تیم ملی بود در این سال ایران ۳ مدال نقره گرفته بود.
در ۲۰۰۲ تهران مهدی حاجی زاده به مدال طلا دست یافته و این تنها مدال طلای ایران در آن مسابقات بود. در ۲۰۰۳ آمریکا در حالی که آیت واگذاری از مازندران مربی تیم ملی بود این استان به مدالی دست نیافت.
در ۲۰۰۵ بوداپست مجارستان، سید مراد محمدی در وزن ۶۰ کیلوگرم به مدال برنز دست یافت که این تنها مدال ایران در آن مسابقات بود ضمن این که عسگری محمدیان در این مسابقات مربی تیم ملی بود.
۲۰۰۶ گوانگ جو چین سید مراد محمدی در وزن ۶۰ کیلو مدال طلا، علی اصغر بذری در ۷۴ کیلو مدال نقره و رضا یزدانی در ۸۴ کیلوگرم مدال برنز که بهترین مدال‌های ایران در این مسابقات توسط این سه مازندرانی به دست آمد و عزیز واگذاری از مازندران مربی تیم ملی بود.
در ۲۰۰۷ باکو آذربایجان در وزن ۷۴ کیلوگرم رضا یزدانی برنز گرفت و عزیز واگذاری و بهنام طیبی از مازندران مربیان تیم ملی بودند.
در ۲۰۰۹ هرنینک دانمارک، مهدی تقوی مدال طلا که این بهترین مدال ایران دراین مسابقات بود در این مسابقات اسماعیل دنگسرکی از مازندران مربی تیم ملی بود.
در ۲۰۱۰ در وزن ۶۰ کیلوگرم سید مراد محمدی به مدال برنز دست یافت و اسماعیل دنگسرکی از مازندران مربی بود.
در ۲۰۱۱ استامبول، مهدی تقوی مدال طلا و رضا یزدانی در ۹۶ مدال طلا که این بهترین مدال‌های ایران بود و مصطفی میرعمادیان از مازندران نیز مربی تیم ملی بود.
در ۲۰۱۳ بوداپست مجارستان در وزن ۶۰ کیلوگرم مسعود اسماعیل پور مدال برنز، در ۷۴ عزت اله اکبری نقره و در ۹۶ رضا یزدانی مدال طلا ضمنا محمد اسماعیل پور مربی ایران قهرمان بود.
در ۲۰۱۴ ازبکستان مسعود اسماعیل پور نقره و سید احمد محمدی نقره ، محمد حسین محمدیان برنز و کمیل قاسمی نقره گرفتند و ایران نائب قهرمان شد در آن سال حسین نقیبی از مازندران مربی بود.
در ۲۰۱۵ لاس وگاس در وزن ۶۵ کیلوگرم سید احمد محمدی برنز و حسن یزدانی در ۷۰ کیلو به مدال نقره دست یافت و حسین کریمی مربی بود.
در ۲۰۱۶ مجارستان مسابقات اوزان غیرالمپیکی بهنام احسان پور دروزن ۶۱ کیلوگرم به مقام پنجم دست یافت.
از استان مازندران دو داور مازندرانی در مسابقات قهرمانی کشتی بزرگسالان جهان سابقه داوری دارند که اسداله رضایی و رمضانعلی رمضان نژاد می باشند.
شعبان وفایی نژاد
